ОБСЕ мен ҚР ҚМА Қазақстандағы ойын бизнесіндегі тәуекелдерді басқаруды күшейту үшін семинар ұйымдастырды
2024 жылдың 19-20 тамызында ЕҚЫҰ-ның Астанадағы бағдарламалар офисі Қаржылық мониторинг агенттігімен (ҚМА) бірлесіп, құмар ойындар мен лотереялар саласындағы тәуекелдерді басқаруды күшейтуге арналған оқыту семинарын өткізді. Бұл бастама Қазақстанның ақшаны жылыстату және терроризмді қаржыландыруға қарсы күрес әлеуетін арттыруға бағытталған көпжылдық ынтымақтастықтың бір бөлігі болып табылады.
Қазақстанда құмар ойындар тек заңмен белгіленген арнайы орындарда, мысалы, казиноларда рұқсат етілген. Заңды ойын бизнесі операторлары салықтар мен жұмыс орындарын құру арқылы мемлекеттік бюджетке елеулі үлес қосады. Алайда, сонымен қатар, заңсыз құмар ойындар индустриясы да бар, ол ел экономикасы мен заңсыз әрекеттерге қатысқан адамдардың әл-ауқатына айтарлықтай қауіп төндіреді.
Ұлттық статистика бюросының деректеріне сәйкес, тек букмекерлік кеңселердің айналымы 2023 жылы шамамен 1 триллион теңгеге (шамамен 2 миллиард еуроға) жетті. Ішкі істер министрлігінің мәліметінше, бұл мекемелерге шамамен 400,000 адам тұрақты түрде барады. Заңсыз ойын қызметінің, оның ішінде букмекерлік кеңселердің, онлайн-казинолардың, жерасты казиноларының және заңсыз ойын автоматтарының өсуі әлеуметтік әл-ауқатқа әсер етіп, құмар ойындарға тәуелділіктің, яғни лудоманияның дамуына ықпал етуде. Бұл мәселені шешу үшін Қазақстанның Туризм және спорт министрлігі “Заңсыз ойын бизнесі мен лудоманияға қарсы іс-қимыл жөніндегі 2024 – 2026 жылдарға арналған кешенді жоспарын” бекітті.
Семинарға ҚМА қызметкерлері, заңды ойын бизнес операторлары және коммерциялық банктердің 25 өкілдері қатысқан, оның ішінде 7 әйел және 18 ер адам . Олар ойын бизнесін реттеу және заңсыз әрекеттерге тосқауыл қою саласындағы біліктіліктерін арттыруға бағытталған сабақтарға қатысты.
Сарапшылар басшылығымен өткен сессиялар ақшаны жылыстату және терроризмді қаржыландыру тәуекелдері және оларды төмендету стратегиялары, төлем карталарының түпнұсқалығын тексеру, құмар ойындарды реттеудің халықаралық озық тәжірибелері, алаяқтық және жалған шоттармен күрес сияқты тақырыптарды қамтыды. Сондай-ақ жергілікті жағдайларға қолдануға болатын құралдарды анықтауға көмектескен шетелдік юрисдикциялардағы ойын бизнесін реттеудің практикалық мысалдары ұсынылды. Бұл семинардың мақсаты агенттіктер мен банкирлердің құмар ойындармен байланысты тәуекелдерді басқару және нормативтік актілердің сақталуын қамтамасыз ету қабілетін арттыру арқылы Қазақстанның қаржы жүйесінің тұтастығын қолдау болды.
ҚМА-ның аға қызметкері Мадина Ахметбаева семинардың қорытындыларына түсініктеме беріп: “Семинар қатысушылардың заңсыз ойын қызметімен күресуге қажетті дағдылар мен білімдер алу тұрғысынан жоғары тиімділігін дәлелдеді. Бұл семинардағы біздің бірлескен күш-жігеріміз қаржылық қылмыстарға қарсы күресте тұрақты оқыту мен бейімделудің маңызды екенін айқындайды,” – деді. Ол сондай-ақ: “Бұл семинардың нәтижелері біздің заңнамалық базаны жетілдіруге деген міндеттемемізді растайды және Қазақстанның құмар ойындарды реттеу саласында әлемдік стандарттар көшбасшылығында қала беретініне кепілдік береді. Біз мұнда алынған білімдер заңсыз әрекеттерге тосқауыл қою жөніндегі іс-әрекетте айтарлықтай ілгерілеуге әкеледі деп сенеміз,” – деп қосты.
Аталған семинар осы мәселелерді шешу жолындағы қадам болып табылады және Офис пен оның серіктестерінің қабылдаушы елдегі ойын қызметін реттеуді неғұрлым бақылауға және ашық етуге деген ұмтылысын көрсетеді. Осындай бастамаларды жалғастыра отырып, Қазақстан ақшаны жылыстатуға қарсы күресте және қаржы жүйелерін заңсыз әрекеттерден қорғауда ілгерілеуге ұмтылуда. ЕҚЫҰ-ның Астанадағы бағдарламалар Офисі осы іс-әрекетті ынтымақтастық пен білім алмасу арқылы қолдауға бейілді.