Zajednička izjava UN-a, OSCE-a, Vijeća Evrope i EU u BiH o izmjenama Krivičnog zakona RS-a kojima se ponovo kriminalizuje kleveta
SARAJEVO, 20. juli 2023. godine - Ujedinjene nacije u Bosni i Hercegovini, Misija OSCE-a u Bosni i Hercegovini, Ured Vijeća Evrope u Sarajevu i Evropska unija u Bosni i Hercegovini su izuzetno zabrinuti zbog činjenice da je Narodna skupština Republike Srpske danas ponovo kriminalizirala klevetu.
Sloboda izražavanja je osnovno pravo i osnovna evropska vrijednost. Ovaj korak je protivan međunarodnim obavezama BiH u oblasti ljudskih prava, te nije u skladu sa evropskim putem Bosne i Hercegovine niti sa 14 ključnih prioriteta iz Mišljenja Evropske komisije, a posebno prioritetom 11 o povoljnom okruženju za civilno društvo i prioritetom 12 o slobodi izražavanja.
Tamo gdje postoje krivični zakoni o kleveti, oni rizikuju da budu zloupotrebljeni protiv novinara, branitelja ljudskih prava i drugih aktera civilnog društva za obavljanje svoje legitimne uloge da istražuju i informišu javnost o pitanjima od javnog interesa, što je od suštinskog značaja za funkcionisanje svakog demokratskog društva. Izmjene i dopune su nepoželjan, i neosporno veliki korak unazad u zaštiti osnovnih prava i narušavaju efikasno funkcionisanje demokratije u Republici Srpskoj.
Podsjećamo i na preporuke koje su dali tijela Ujedinjenih nacija, OSCE-a i Vijeća Evrope i mehanizmi za ljudska prava, a koji su pozvali vlasti Republike Srpske da ne kriminalizuju klevetu ponovo, nego da, umjesto toga, rješavaju pitanja klevete kroz poboljšanu medijsku regulativu i zaštitu u okviru građanskog prava.
Podsjećamo i na slične apele organizacija civilnog društva, uključujući i novinarska udruženja.
Nastavit ćemo pružati punu podršku svakoj konstruktivnoj i sadržajnoj diskusiji ili procesu o tome kako dalje uskladiti zakonodavstvo u cijeloj Bosni i Hercegovini sa međunarodnim standardima ljudskih prava na koje je država zakonski obavezana.
Takođe ćemo nastaviti sa aktivnom podrškom važnom radu odgovornih i nezavisnih medijskih aktera i organizacija u Republici Srpskoj i šire.